Elektromembranekstraksjon eller EME er ein metode for å opparbeida biologiske prøvar før analysar. Å opparbeida prøven vil seia å henta ut dei interessante stoffa frå alt det ulekre ein biologisk prøve kjem i. Det vere seg blod, urin, spytt eller anna.

EME er utvikla ved Farmasøytisk institutt på Universitetet i Oslo, og dei fyrste produkta for analysar av legemiddel er på veg ut på marknaden. 

No har forskarane retta blikket mot andre stoff: peptid. 

Peptid er i likskap med protein sett saman av aminosyrer. Forskjellen er at peptida inneheld færre aminosyrer og har dermed mindre molekyl.

– Peptid er interessante av fleire årsaker. Den viktigaste er at dei fungerer som biomarkørar for ein del sjukdommar. Det vil seie biologiske varsellampar som kan avdekkja sjukdommar på eit tidleg stadium, seier forskar Samira Dowlatshah ved Farmasøytisk institutt.

Jaktar praktisk løysing

– Dei er òg interessante i rettsmedisinsk samanheng, og i proteomikken. Der prøver ein å forstå korleis alle proteina i ein organisme fungerer, saman og i samspel med andre molekyl i kroppen.

EME går ut på å ekstrahera eit stoff, til dømes altså eit peptid, gjennom ein flytande membran ved hjelp av elektrisitet. Ved instituttet ekstraherte forskarar ein peptid med EME alt i 2015. 

No er det jakta på ei løysing som er god nok til praktisk bruk, som er i gang.

På forskning.no har det tidlegare vore ein artikkel om korleis vi kan gjera dette ved hjelp av ein membran med eit såkalla djupeutektisk stoff.

– Problemet med den metoden er at han krev ein ionisk berar. Men den ioniske beraren påverkar leiingsevna i systemet. Slik vert det utfordrande å halda det stabilt.

Etter mange testar i laboratoriet har Dowlatshah kom fram til at eit stoff som heiter tripentylfosfat, eignar seg godt som den flytande membranen i EME.

Fyrste i verda

– Med fosfat treng vi ikkje tilsetja den ioniske beraren i membranen. Vi seier at membranen er rein, forklarar Dowlatshah.

– Blant fleire lovande fosfat-kandidatar valde vi tripentylfosfat fordi det viser mest stabilitet i operasjonen.

Ikkje berre vart prøveopparbeidinga meir stabil, men med tripentylfosfat som membran, vart òg prosessen meir selektiv.

– Det vil seia at vi ved å endra til dømes pH, spenning i systemet og ekstraksjonstid vert betre i stand til å velja kva for nokre og kor mange peptid vi vil ekstrahera, fortel Dowlatshah.

– Dette er igjen noko vi er dei fyrste i verda som gjer. Men vi er framleis berre undervegs. Det står att mykje arbeid før EME av peptid er klar til praktisk bruk.

Referanse:

Samira Dowlatshah mfl.: Electromembrane extraction of peptides based on hydrogen bond interactions .Analytica Chimica Acta, 2023. Doi.org/10.1016/j.aca.2023.341610

Artikkelen er produsert og finansiert av Universitetet i Oslo

Universitetet i Oslo er én av over 80 eiere av forskning.no. Deres kommunikasjonsansatte leverer innhold til forskning.no. Vi merker dette innholdet for å tydelig skille formidling fra uavhengig redaksjonelt stoff.
Her kan du lese mer om ordningen.

Les også disse sakene fra Universitetet i Oslo:

• 

  Hjerneforsker advarer mot ukritisk bruk av smertestillende opioider

• 

  Kvinner isoleres oftere enn menn under fengsling i Norge

• 

  Forskning møter barrierer: – Jeg er ganske bekymret over utviklingen

• 

  Slik kan sensorer fra smarttelefoner brukes til å ta bilde av antimaterie

• 

  Jordskjelv, snøskred og glass som knuser, har noe til felles

• 

  Digitale verktøy kan gi lærerstudenter bedre veiledning

Les flere saker laget av Universitetet i Oslo her.

forskning.no vil gjerne høre fra deg!

Har du en tilbakemelding, spørsmål, ros eller kritikk? TA KONTAKT HER